Miejskie Przedszkole Nr 3 im.Bajkowej Krainy w Częstochowie

Zadaniem wychowania przedszkolnego jest zatem stworzenie sytuacji, w których dziecko znalazłoby zaspokojenie tych potrzeb. Zapewniając dziciom osiąganie systematycznych postępów i sukcesów, radzenie sobie z trudnościami, stwarzając wszystkim dzieciom szansę rozwoju na miarę ich możliwości, nauczycielki Miejskiego Przedszkola Nr 3 "Bajkowa Kraina" wykorzystują nowoczesne (nowatorskie) metody pracy:

Metoda ruchowej ekspresji twórczej R.Labana

  Metoda gimnastyki twórczej Rudolfa Labana nazywana jest także metodą improwizacji ruchowej. Daje możliwość podejmowania ruchu zgodnie z własną inwencją twórczą, fantazją, doświadczaniem. U podstaw tej metody leży naturalna ruchliwość i naturalny styl motoryki dziecka. Pozwala ona na posługiwanie się różnymi formami ruchu i ekspresji jak: ćwiczenia muzyczno-ruchowe, zabawy, taniec, opowieść ruchowa, inscenizacja, improwizacja ruchowa, groteska, pantomima, scenki dramatyczne itp. W metodzie uwzględnia się łącznie ruchu z muzyką i rytmem i dlatego często przy realizacji zadań wykorzystuje się instrumenty perkusyjne. Każdy ćwiczący wykonuje zadanie ruchowe na swój sposób i wobec tego pokaz wykonania nie jest niezbędny, schodzi na dalszy plan. Należy tylko ćwiczącym wyjaśnić, co mają robić, natomiast sposób wykonania będzie zależał od ich inwencji twórczej, pomysłowości, fantazji oraz doświadczeń ruchowych.

 W zajęciach ruchowych metoda gimnastyki ekspresyjnej wprowadzana jest w formie wstawek lub małych fragmentów zajęć (wyczucia własnego ciała, ciężaru siły), przestrzeni, rozwijania wyczucia płynności ruchów i ciężaru ciała w przestrzeni i czasie, współdziałanie z partnerem lub grupą.

Metoda C. Orffa

   C. Orff wyszedł z założenia, iż kulturę fizyczną dziecka należy rozwijać w ścisłej korelacji z kulturą rytmiczno- muzyczną oraz z kulturą słowa. Dlatego nawiązuje on do tradycyjnych, zanikających we współczesnych czasach form zabaw, ćwiczeń, tańców, muzyki, porzekadeł, legend, baśni, poezji, prozy itp. Te właśnie ginące formy ruchowo-muzyczno-słownych zainteresowań dzieci znalazły się u podstaw tej metody, której głównym celem i zadaniem jest wyzwolenie u dzieci tendencji samoekspresji i rozwijanie inwencji twórczej (zwłaszcza powiązanie muzyki z ruchem stanowi bardzo charakterystyczny rys omawianej metody). Szeroko rozbudowany repertuar ćwiczeń i zabaw daje możliwość rozwijania inwencji zarówno dzieciom wysoko uzdolnionym, jak i wykazującym trudności w pewnych obszarach rozwoju. Zarówno muzyka, jak i ruch oraz żywe słowo przenikają się wzajemnie, przy czym w konkretnych ćwiczeniach dominuje zwykle jeden z wymienionych elementów, gdy inne spełniają roję towarzyszącą lub podrzędną. 

  Głównym celem i zadaniem tej metody jest wyzwolenie u dzieci tendencji do samoekspresji i rozwijania inwencji twórczej. Zdaniem C. Orffa muzyka rodzi się z mowy, ruchu i gestu. Wykorzystane i przetworzone na język muzyczny powinno być to, co dziecku najbliższe: słowo, gest, ruch. Zaspokojenie potrzeby ruchu w formie dobranej przez samo dziecko, daje okazję do rozładowania napięć emocjonalnych, do ich odreagowania.

 Metoda Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne

   Metoda Weroniki Sherborne jest prosta, naturalna i możliwa do zastosowania w każdych warunkach, bez konieczności używania przyrządów. Metoda nie posiada elementów współzawodnictwa. Po bardziej intensywnym wysiłku stosujemy odpoczynek i relaks. Metoda ta nawiązuje do „języka ciała”, czyli ćwiczenia stanowią formę komunikowania się z innymi, są to raczej doświadczenia ruchowe, cielesne i emocjonalne niż normalne ćwiczenia. Ze względu na swą prostotę,  naturalność i możliwość stosowania jej w każdych warunkach, jest to metoda dla każdego - każdy może w niej uczestniczyć w takim zakresie, w jakim jest to dla niego możliwe. Nie ma słabych, gorszych czy smutnych. Wszyscy są aktywni, radośni i zwycięscy. Dzieci ćwiczą parami lub w małych grupach, każdemu coś się uda, każdy zostanie pochwalony i zachęcony do dalszych wysiłków. 

Celem tej metody jest wspomaganie rozwoju psychoruchowego dziecka i terapia zaburzeń rozwoju, czyli doświadczenie ruchu, kontaktu emocjonalnego, fizycznego, społecznego, poznanie własnego ciała. Stosując tę metodę dążymy do rozwoju świadomości schematu ciała, orientacji w czasie i przestrzeni w środowisku zewnętrznym, poczucia bezpieczeństwa, zaufania do siebie i partnera, współdziałania,  partnerstwa, własnej inwencji, pewności siebie, inicjatywy, spontaniczności ruchu i zachowań, sprawności ruchowej, wyobraźni, koncentracji uwagi, a także do integracji środowiska, w którym jesteśmy oraz umiejętności rozluźniania się po okresie napięcia i koncentracji.

Metoda aktywnego słuchania muzyki według Batii Strauss

 Metoda Batii Strauss pozwala na przybliżenie dzieciom muzyki klasycznej. Dzieci aktywnie słuchają tzn. słuchając, wykonują proste ruchy rytmiczne siedząc, lub proste ruchy taneczne proponowane przez nauczyciela. W przypadku dzieci młodszych są to proste ruchy ilustracyjne, krótkie opowiadania związane z każdym utworem muzycznym. Poprzez „aktywne słuchanie” dzieci nieświadomie poznają strukturę utworu muzycznego. Kontakt z muzyką jest dla dziecka źródłem twórczych poczynań, różnorodnych poszukiwań, stymuluje dziecko do samowyrażania się (np. w tańcu, śpiewie). Poprzez kontakt z muzyką rozwijają się u dziecka pozytywne cechy charakteru, zdolności poznawcze, a cała osobowość kształtowana jest harmonijnie i wielostronnie.

Metoda Kniessów

 Jest to metoda, która ma na celu kształtowanie i rozwój fizyczny dziecka poprzez ruch, muzykę, zastosowanie oryginalnych przyborów. Ćwiczenia odbywają się na wszystkich grupach mięśniowych z uwzględnieniem automasażu. Jednocześnie uwrażliwia się małe dziecko na piękno muzyki klasycznej.W metodzie tej główny nacisk kładzie się na ruch. Ważną rolę w metodzie Kniessów spełniają przybory do ćwiczeń ruchowych, przybory do wytwarzania dźwięków.

Metoda edukacji przez ruch D. Dziamskiej

  Metoda ta wykorzystuje naturalny, spontaniczny ruch dziecka w celu uaktywnienia jego zmysłów, dzięki którym poznaje otaczający świat. Narzędziem edukacji przez ruch jest koło integracji sensorycznej – spójności  i jednoczesności wykonywanych  przez dziecko czynności (dzieci patrzą, słuchają, kreślą, chodzą...), aktywizowania jednocześnie wielu zmysłów w procesie edukacyjnym. Ważnym elementem jest tu ruch np. w postaci klaskania, wyrzucania rąk, wahania, kołysania się w ławce, wstawania, siadania, krzyżowania nóg pod stołem, rąk na ławce, stukania palcami, kreślenia palcami po blacie różnorodnych wzorów, wędrówki palcami po kartce, zaciskania pięści, wyrzutów pięści lub dłoni w górę lub w dół, skoków, obrotów, a wszystko to spontanicznie i zgodnie z potrzebą ruszania się w mniejszej lub większej przestrzeni.

 Obserwacja tego ruchu przez nauczyciela staje się źródłem wielu ważnych informacji o samych dzieciach: kto z grupy jest dzieckiem kinestetycznym, kto radzi sobie z koordynacją, a kto wymaga wsparcia w tym względzie. Proponowane ćwiczenia uwzględniają możliwości motoryki dziecka oraz fizjologiczny ruch organizmu (zróżnicowanie ćwiczeń dla różnych grup wiekowych), a także rozwój społeczny dzieci (wspólnie z kolegami wykonywanie prac plastycznych). Istotnym elementem tej metody jest wykorzystanie origami oraz innych form plastycznych.  

Metoda E. Gruszczyk- Kolczyńskiej do nauki matematyki

  W edukacji matematycznej przedszkolaków najważniejsze są osobiste doświadczenia dziecka. Stanowią one budulec, z którego dziecko tworzy pojęcia i umiejętności. Jeżeli doświadczenia są specjalnie dobrane, przyczyniają się także do rozwoju myślenia i hartowania dziecięcej odporności.

 Program edukacji matematycznej wg. E. Gruszczyk- Kolczyńskiej obejmuje następujące kręgi tematyczne: orientacja przestrzenna, rytmy, kształtowanie umiejętności liczenia, a także dodawania i odejmowania, wspomaganie rozwoju operacyjnego rozumowania; rozwijanie umiejętności mierzenia długości, klasyfikacja, układanie i rozwiązywanie zadań arytmetycznych, zapoznanie dzieci z wagą i sensem ważenia, mierzenie płynów, intuicja geometryczna, kształtowanie gier przez dzieci, zapisywanie czynności matematycznych. Zajęcia należy prowadzić dotąd, dopóki sprawiają dzieciom przyjemność. Do prowadzenia zajęć z dziećmi potrzebne są specjalne dobrane przedmioty (pomoce): Miś- pacynka, liczmany - kółka, trójkąty, kwadraty, liczydełka, kartoniki z cyframi i znakami arytmicznymi, seria obrazków, domino, geoplan (płytka z otworkami do przewlekania sznurowadła)- służy do konstruowania figur geometrycznych, figury geometryczne, karty logiczne, kostka i obrazki. Do prowadzenia zajęć potrzebne są jeszcze inne przedmioty (nasiona dużej fasoli, kasztany, kolorowe guziki, klamerki do przypinania bielizny, frotki, kapsle).

 Celem tej metody jest wspomaganie rozwoju umysłowego dzieci. Zaplanowane działania służą wprowadzeniu nowych treści lub uporządkowaniu i ukierunkowaniu nagromadzonych doświadczeń dzieci. Głównym sposobem uczenia się matematyki jest rozwiązywanie zadań. Nie wszystkie dzieci radzą sobie z tą umiejętnością. Często napotykają trudności, zniechęcają się do wykonywania kolejnych działań, aby uniknąć przykrości. Należy dostosować więc treści kształcenia do możliwości intelektualnych dzieci. Ta metoda ma właśnie wspomagać rozwój umiejętności matematycznych dzieci i uczyć je radzenia sobie z emocjami. Okres przedszkolny to czas otwierania się ciekawskich, dziecięcych oczu na świat, czas poznawania i doświadczania. To także okres wielkich możliwości, które wymagają odpowiedniej stymulacji i bodźców potrzebnych do kształtowania czynności umysłowych. W edukacji matematycznej ważne jest, aby mieć świadomość tego, w jaki sposób dzieci w wieku przedszkolnym uczą się. Edukacja matematyczna metodą E. Gruszczyk – Kolczyńskiej sprzyja stymulowaniu uzdolnień matematycznych u dzieci a także dobrze przygotowuje je do nauki matematyki w szkole. Metoda sprzyja rozwojowi inteligencji operacyjnej dzieci, uodparnia je na sytuacje trudne i rozwija umiejętności matematyczne.

Metoda Dobrego Startu Marty Bogdanowicz

 Założeniem Metody Dobrego Startu jest jednocześnie rozwijanie funkcji językowych, funkcji spostrzeżeniowych: wzrokowych, słuchowych, dotykowych, kinetycznych (czucie ruchu) i motorycznych oraz współdziałania między tymi funkcjami, czyli integracji percepcyjno-motorycznej. Są to funkcje, które leżą u podstaw złożonych czynności czytania i pisania. Usprawniane w tym zakresie, jak również kształtowanie lateralizacji (ćwiczenia ustalania ręki dominującej) i orientacji w prawej i lewej stronie ciała jest wskazana dla dzieci przygotowujących się do nauki czytania i pisania, natomiast jest niezbędne dla dzieci, u których występują opóźnienie rozwoju tych funkcji.

 Ćwiczenia prowadzą do większej harmonii rozwoju psychoruchowego: wyższego poziomu rozwoju i współdziałania funkcji intelektualnych (mowy, myślenia) oraz  instrumentalnych (spostrzeżeniowo- ruchowych). Dzięki temu dochodzi do prawidłowego wykonywania czynności ruchowych we właściwym czasie i przestrzeni, w harmonii z czynnościami poznawczymi, w tym językowymi. Doskonalenie integracji percepcyjno-motorycznej i kompetencji językowych ułatwia dzieciom naukę czytania i pisania oraz zapobiega ewentualnym przyszłym niepowodzeniom szkolnym.

Pedagogika zabawy „Klanza”

 Pedagogika zabawy jest metodą, która stwarza możliwości dzieciom do działania w atmosferze akceptacji i zaufania. Celem pedagogiki zabawy jest dostarczenie prowadzącemu różnorodnych pomysłów, które umożliwią świadomą i kreatywną pracę z grupą. Aktywizowanie uczniów w procesie nauczania jest obecnie uznawane za najważniejszą zasadę nauczania i uczenia się. Głównymi celami pedagogiki zabawy są: harmonijny i wszechstronny rozwój dziecka, pomoc w odkrywaniu najlepszych cech dziecka. Pedagogika ta włącza do nauczania i wychowania metody kreatywne, aktywizujące, pobudzające emocje i wyobraźnię z przełożeniem ich na takie sytuacje, w których uczestnik grupy może bez lęku rozwijać swoje najlepsze strony.

Proponuje zabawy i gry, które:
-zapewniają dobrowolność uczestnictwa,
-wykluczają rywalizację,
-dają możliwość komunikowania się poprzez ruch, słowo, plastykę, oraz inne środki wyrazu.

 Głównym atrybutem wykorzystywanym w pracy opisywaną metodą jest duża, kolorowa chusta, która przyciąga uwagę dzieci, ożywia je i daje im wiele radości, uśmiechu. Jest ona wspaniałym środkiem do rozbudzenia dziecięcej wyobraźni, kiedy staje się balonem, wiatrem, łodzią, siecią rybacką oraz tym wszystkim, o czym tylko można pomarzyć. Możliwości jej zastosowania są nieograniczone, dlatego staje się ona dowodem na to, że im prostsze formy i pomoce, tym lepsza zabawa.

Metoda twórczego myślenia J. Osborne „Burza mózgów”

  Metoda ta jest szczególnie polecana podczas rozwiązywania problemów. Wszyscy uczestnicy mają prawo zgłaszać swoje pomysły, pomysły te nie podlegają ocenie. Ważna jest duża liczba pomysłów, nie jest istotne, kto jest autorem poszczególnych pomysłów. Po zakończeniu zgłoszeń można przystąpić do oceny pomysłów pod kątem przydatności do rozwiązania konkretnego zadania.

   Pozytywny wpływ nowatorskich rozwiązań w edukacji przejawia się ich jednoczesnym oddziaływaniem na wiele funkcji psycho – fizycznych, co sprawia, że dzieci zarówno poszerzają swoją wiedzę, jak i rozwijają procesy poznawcze (szczególnie logiczne i twórcze myślenie), doskonalą umiejętności społeczne, rozwijają inteligencję emocjonalną, a także doskonalą sprawność ruchową i zdolności muzyczne. Powodem ich stosowania jest przede wszystkim dbałość o wszechstronny rozwój dziecka w przedszkolu, ale także wzmacnianie więzi między dziećmi w grupie oraz zapewnienie im dobrej zabawy, możliwości przeżycia przygody. Metody te wychodzą naprzeciw dziecięcej potrzebie poznawania, doświadczania otaczającego świata, radosnego tworzenia, wesołej zabawy, aktywności ruchowej, kontaktu z rówieśnikami i poczucia bycia ważną częścią grupy.